Jaap Eden was 'n zoon van een Groninger gymnastiekonderwijzer en zijn eerste sportliefde ging uit naar het schaatsen. Hij verwierf in januari 1893 te Amsterdam het wereldkampioenschap, waarbij hij de befaamde Noorse schaatsers op alle afstanden klopte!

Af en toe klom hij ook op de fiets en in de zomer van 1893 presteerde Jaap al buitengewoon, want welke afstand het ook was, hij zegevierde in alle Nederlandse wedstrijden. In 1894 behaalde hij het wereldkampioenschap te Antwerpen, zijn tijd over de 10 km was 16 min. 5,8 sec., wat een uursnelheid inhield van 37 km. Dit jaar (1894) werd hij én wereldkampioen wielrennen, én wereldkampioen schaatsen!

In Engeland moest Jaap Eden heel wat weigeringen slikken, omdat, zoals men verklaarde, men zijn amateurisme niet vertrouwde! Men was blijkbaar erg bang voor deze gigant in de wielersport.

In 1894 was Jaap Eden het zat en startte "clandestien" in het kampioenschap van Engeland, nadat de anderen al 50 meter weg waren. Jaap liep in en nam daarbij nog 20 meter voorsprong en won, tot grote geestdrift van het Engelse publiek. Het publiek eiste dat hij zou meerijden in de finale, maar de jury weigerde. Jaap reed toch mee, nam in de laatste ronde weer 20 meter voorsprong, maar zette niet door.

Hij vestigde zich in Parijs en nam het allemaal niet meer zo nauw. "Iedereen weet toch wel dat ik de snelste renner van Europa ben", plachtte hij steeds te roepen. In 1897 gleed hij steeds verder weg en presteerde enkel nog als hij er echt zin in had, om in 1902 de wielersport achter zich te laten. In 1904 was hij weer af en toe aan de meet om daarna weer te verdwijnen tot 1914. Door zijn benarde financiële situatie moest hij wel enige wedstrijden rijden.

Jaap Eden woonde zijn laatste jaren in Haarlem, waar hij vrachtwagenchauffeur was. Na enige jaren verpleegd te zijn, overleed hij in 1925 op 51 jarige leeftijd.
Hetty Gommmans

De sprinter Jaap Eden won in 1897 te Leipzig voor zijn eerste plaats een premie van 2.500 Goudmarken.

Wilfried Journée

Bijkomende uitslag:
1897: 1e Grote Prijs van Leipzig Sprint


Wilfried Journée