Merckx wordt 70: 'Mijn mooiste moment was Tour van 1969'

Woensdag wordt wielermonument Eddy Merckx 70 jaar. De beste wielrenner aller tijden staat niet te dansen omdat hij verjaart, maar ging wel zitten voor een uitgebreid gesprek met Sporza. Onder meer over tram zeven, over zijn carrière en over Lance Armstrong.

Wat doet 70 met Eddy Merckx?

Tram zeven is iets speciaals. Het is een moeilijke verjaardag. Maar ik ben gelukkig, want ik ben gezond en kan mijn kleinkinderen zien opgroeien. Maar voor iedereen is het op een dag voorbij.

In het fietsen vind ik nog altijd plezier. Vorig jaar ben ik wel wat domweg gevallen, waardoor ik nu minder kracht heb in mijn linkerbeen. Maar het grootste probleem blijft mijn rug. Ik heb voortdurend pijn en soms is het moeilijk om recht te blijven staan.

Ik ben al enkele keren gaan aankloppen bij een professor om mijn rug te laten opereren. "Als je 80 bent, voel je daar niks meer van, want dan zit alles vast", antwoordt hij telkens.

Ben je alle aandacht rond de persoon Merckx soms niet beu?

Dat valt wel mee. Het is eigenlijk allemaal mijn eigen schuld. Ik moet openstaan voor alle voorstellingen en boeken rond mijn persoon. Als ik niet zoveel gewonnen had in mijn carrière, had ik die aandacht niet gekregen.

Of ik door de jaren heen meer waarde ben beginnen te hechten aan mijn carrière? Helemaal niet, want dat is allemaal verleden tijd. Het enige waarover ik nu nog spijt heb, is dat ik de Tour van 1975 uitgereden heb (Merckx brak toen zijn kaak en eindigde tweede na Thévenet, red).

Dat heeft mijn carrière ingekort en mijn gezondheid aangetast. Ik nam toen niets anders dan pijnstillers. Die Tour uitrijden was eigenlijk onverantwoord.

Wat is het mooiste moment uit je carrière?

Het is moeilijk om te kiezen uit al die grote momenten. Het werelduurrecord, de Ronde van Vlaanderen 1975, Milaan-Sanremo winnen op 20-jarige leeftijd, Parijs-Roubaix 1970, de Giro-rit naar Tre Cime di Lavaredo...

Maar het mooiste moment was toch wel de Tour de France van 1969 (foto). Dat was een kinderdroom die in vervulling ging. Als kind speel je de Ronde van Frankrijk en is die gele trui magisch. Opeens had ik die trui om mijn schouders.

Kun je generaties renners met elkaar vergelijken?

Dat kun je niet doen, want alles evolueert. Het belangrijkste is dat je de beste bent op het moment dat je zelf koerst. Met alle statistieken waarmee ze nu afkomen hou ik me niet bezig.

Dat er in mijn tijd geen exoten in het wielerpeloton zaten en nu wel? Contador is een Spanjaard, Nibali en Aru zijn Italianen, Froome is een Brit. Die nationaliteiten waren er in mijn tijd ook. Behalve Quintana komen alle toppers dus uit Europa.

Ik denk zelfs dat het voor een goeie renner nu gemakkelijker is om te winnen dan vroeger. Er komen nu meer renners aan de start, waardoor het veel sneller gaat tijdens de koers. Vroeger moesten de toppers zelf de wedstrijd maken.

Wint Contador de Tour?

Ik hoop dat Contador de Tour op zak steekt om aan te tonen dat de dubbel Giro-Tour winnen nog kan (zoals Merckx zelf drie keer deed, red). Ik kom niet van een andere planeet. Voor mijn tijd waren er ook al renners (Coppi en Anquetil, red) die de dubbel wonnen.

Te veel focussen op één wedstrijd is niet goed. Ik vind dat een groot kampioen goed moet zijn in deklassiekers, de rondes..., het hele jaar door.

Zijn Merckxiaanse prestaties nog van deze tijd?

Er staan nu meer renners aan de start van een koers en er is meer specialisatie in het peloton. Maar als je een complete renner bent, moet je in staat zijn om zowel de klassiekers als rondes te rijden. Winnen is nog een andere zaak.

Volgens mij is het ook een kwestie van passie en motivatie voor je beroep. Soms was ik ziek als ik een klassieker niet kon rijden. Daar was ik echt ongelukkig over.

Ik wil het woord Merckxiaans graag delen, want dat maakt de sport populair. Renners van vandaag moeten er meer in geloven, minder rekenen en meer op hun gevoel koersen. Initiatief nemen en diep gaan maken je sterker. Van het woord kannibaal heb ik niet bepaald gehouden, maar het stoort me ook niet.

Waarom ben je wielrenner geworden?

Als kind droomde ik altijd van wielrenner worden. In mijn familie heeft nooit iemand gekoerst. Maar mij noemden mensen Tour de France omdat ik altijd bezig was met mijn fiets. Ook op school zei ik dat ik wielrenner wou worden. Het is een roeping geweest.

Mijn talent en wilskracht heb ik van mijn ouders meegekregen. Ik ben altijd met mijn twee voeten op de grond gebleven. Ik weet waar ik vandaan kom. Als je begint te zweven en valt, dan doet het pas pijn.

Is Lance Armstrong nog altijd een vriend?

Ik heb nooit meer iets van Armstrong (foto) gehoord sinds hij uit beeld is verdwenen. Ik heb ook zelf niet meer geprobeerd om contact op te nemen. Ik mis hem ook helemaal niet.

Het is absurd wat hij gedaan heeft. Ik had het nooit verwacht van hem. Ik heb ook nooit iets gemerkt, ook al was hij kind aan huis bij ons. Mijn vrouw maakte zelfs 's nachts risotto voor hem als hij hier na een Tour-overwinning kwam. Hij heeft me diep ontgoocheld.

Foto: Marcel Segessemann

Misschien ook interessant: